1. DẪN NHẬP
Phê bình Văn hóa học cho đến nay đã và đang là một hoạt động tiếp nhận quan trọng và rất phổ biến trong đời sống văn chương. Chúng ta có thể thấy rõ điều này trong lĩnh vực sáng tác, xuất bản và tiếp nhận trong thời gian gần đây. Như thế, tiếp nhận văn học dưới góc nhìn văn hóa hiện vẫn là vấn đề cốt lõi được nhiều trí thức phê bình quan tâm. Trong các công trình giải mã Văn hóa Dân tộc, vấn đề dung hợp tư tưởng ở thời Trung đại trong thơ của các Thiền sư vẫn luôn dành được sự quan tâm của các học giả. Hơn nữa, chính các Thiền sư khi sáng tác những vần thơ lại thường đề cập và nhấn mạnh chủ trương dung hợp tôn giáo, biểu hiện cụ thể là dung hòa các hệ tư tưởng của Tam giáo Phật – Nho – Đạo. Đây là cách để quý Ngài khẳng định lập trường, thể hiện rõ ý thức về văn hóa tư tưởng của bản thân, đồng thời đó cũng là tiếng nói đại diện cho dân tộc.
Đọc những trang thơ của các danh Tăng thế kỷ XVII-XVIII ta thấy Thiền sư Hương Hải là trường hợp điển hình đã sử dụng thơ Nôm để trình bày những sự kiện Phật giáo và quan điểm dung hợp các hệ tư tưởng trong tác phẩm “Sự lý dung thông”. Qua những vần thơ đầy hình ảnh lịch sử – văn hóa mà nổi bật nhất là của Phật giáo cho thấy Thiền sư là người rất ý thức về vấn đề Văn hóa Dân tộc. Từ lý do này, chúng tôi lấy làm thú vị khi tiếp cận đề tài “Tác phẩm Sự lý dung thông của Thiền sư Hương Hải dưới góc nhìn văn hóa”. Bằng cách tiếp cận này, có thể giúp làm rõ những tầng nghĩa văn hóa đang ẩn ngầm trong lớp ngôn từ thơ Nôm để cho việc đọc trở nên sâu sắc và trọn vẹn hơn.
1. MỘT SỐ LÝ THUYẾT VỀ QUÊ BÌNH VĂN HOÁ
Định nghĩa và lịch sử ra đời
Phê bình văn hóa là hướng tiếp cận các hiện tượng văn học nghệ thuật trên nhãn quan văn hóa. Hay nói cách khác phê bình văn hóa là tiếp cận Văn hóa học đối với văn học. Đối tượng nghiên cứu ở đây là văn học, còn Văn hóa học chỉ là trên bình diện phương pháp. Phê bình văn hóa khởi đầu từ cuối thế kỷ XIX với Matthew Arnold (1822-1888), đến nửa đầu thế kỷ XX thì bị lấn át bởi chủ nghĩa hình thức và phê bình mới, nhưng đến giữa thế kỷ XX chuyển dần sang nghiên cứu văn hóa với F.R.Leavis (1895-1978). Đến những năm 70, R.Hoggart với Trung tâm nghiên cứu văn hóa đương đại, từ mối quan hệ đồng đại, có sự giao lưu tương tác và chịu hấp thu các yếu tố Văn hóa học của hai trào lưu: Chủ nghĩa hậu hiện đại và chủ nghĩa Marx phương Tây. Từ đó, đi đến một sự tích hợp tạo nên vai trò chủ đạo của khuynh hướng nghiên cứu văn hóa ngày nay.
Hiện nay, vì điều kiện khách quan và chủ quan về những khó khăn trong việc tiếp cận tài liệu, chúng tôi xin kế thừa khung lý thuyết nghiên cứu từ Bài giảng phê bình Văn hóa học của PGS.TS. Nguyễn Thị Thanh Xuân.
3. TÁC PHẨM SỰ LÝ DUNG THÔNG DƯỚI GÓC NHÌN VĂN HOÁ
Hương Hải Thiền sư (1628-1715) là một người vốn xuất thân từ nhà Nho, nhưng mộ Phật và có cơ duyên xuất gia nên lĩnh hội cả hai nền học thuật là Nho học và Phật học. Thiền sư không chỉ sáng tác bằng chữ Hán mà còn sử dụng chữ Nôm. Tác phẩm của Thiền sư Hương Hải giúp người đọc có thể cảm nhận được những nét đẹp văn hóa Phật giáo nói chung và văn hóa Phật giáo Việt Nam nói riêng. Vì đây là dòng văn học tôn giáo có hương vị khu biệt với các thể loại văn học khác.
Tác phẩm “Sự lý dung thông” ra đời trong bối cảnh nước Đại Việt bị phân chia thành Đàng Trong và Đàng Ngoài, do cuộc Trịnh – Nguyễn phân tranh. Tác giả đã vận dụng tinh thần tùy duyên, tùy tục để đem ánh sáng từ bi, giác ngộ, đem Phật pháp vào đời bằng việc kế thừa, vận dụng tư tưởng dung hợp và tư tưởng Phật giáo nhập thế của thời Trần. Theo Lê Mạnh Thát, Thiền sư Hương Hải viết tác phẩm khi Ngài đã có tuổi, có thể từ khoảng trước hoặc sau năm 1700 [1]. Thực tiễn thời đại có sự tác động lớn đến việc định hướng xiển dương tư tưởng “dung hợp”, nhằm góp phần xây dựng và ổn định xã hội.
Tất nhiên, việc làm rõ nhan đề “Sự lý dung thông” cũng là điều cần thiết để giúp hiểu tác phẩm rõ hơn từ những tầng nghĩa liên quan đến tư tưởng và văn hóa. Theo từ điển Phật học của Đoàn Trung Còn: Sự và Lý: Pháp hữu vi do nhơn duyên sinh ra kêu là Sự. Pháp vô vi của nghĩa bất sanh bất diệt, kêu là Lý. Sự là cái tướng môn tượng; Lý là cái thể của chơn như vậy [2]. Còn theo Lê Mạnh Thát: Sự là thực tiễn; Lý là lý thuyết, nguyên tắc bao gồm cả lý thuyết và thực hành. Theo chúng tôi, từ nghĩa hẹp: Sự là sự vật, sự việc, sự thể, hiện tượng mang hình thức, nghĩa là có thể cảm nhận bằng các giác quan nhưng chú ý đến các đối tượng hữu hình. Còn Lý hiểu theo phương diện là cái vô hình, lý thuyết, là nguyên tắc mang nội dung. Từ nghĩa rộng: Sự là tất cả các pháp trong hiện thực, hết thảy mọi đối tượng trong cuộc sống cả tự nhiên và xã hội. Lý là nói đến bản thể, có tính quy luật tự nhiên và tất cả đều biểu hiện đặc tính: Vô thường, vô ngã và chịu sanh diệt, đó là điều bất biến và thường tại.
Tác phẩm “Sự lý dung thông” đề cập nhiều về con người tu tập, thực nghiệm và giải thoát, vấn đề Bản thể luận và Giải thoát luận, các trải nghiệm sống mang chất liệu trữ tình. Cụ thể đọc “Sự lý dung thông” của Thiền sư là thấy được việc đúc kết triết lý bằng lối diễn thơ Nôm nhằm truyền đạt giá trị nội dung như: Tư tưởng Thiền Phật, chủ trương hòa đồng Tam giáo, mô tả lý tưởng và thực tiễn đời sống tu hành của người Phật tử thời đó. Sau cùng là trải nghiệm phong phú cho việc sáng tác văn học và giữ gìn bản sắc ngôn ngữ Việt. Đặc biệt, nó thể hiện và chuyển tải đầy đủ cả nội dung lẫn nghệ thuật.
QUAN ĐIỂM PHẬT GIÁO TRONG TÁC PHẨM
Thế kỷ XVIII, Thiền sư Hương Hải đã viết tác phẩm “Sự lý dung thông” để thể hiện quan niệm của mình về những vấn đề Phật pháp trên phạm trù tư tưởng và đời sống tu hành của những người Phật giáo thời đó. Thông qua tác phẩm, ta thấy rõ Thiền sư đã xác định lại vấn đề của Phật pháp chính là những gì diễn ra hằng ngày trong cuộc sống bấy giờ. Chúng ta biết rõ Ngài đã có những đóng góp lớn lao cho Phật giáo đương thời như: Định hướng tu tập, xây dựng chùa chiền, tự viện, đúc chuông, tiếp Tăng độ chúng, đào tạo Tăng tài, trước tác, sưu tầm khắc in, phục hưng Thiền phái Trúc Lâm… Như vậy, tư tưởng thiền cơ bản của ông đứng trên quan niệm “chuyển thế pháp đều nên Phật pháp”. Tư tưởng này là sự kế thừa, gìn giữ và phát huy từ chư Tổ qua bao đời. Nếu như khởi đầu từ Lục tổ Huệ Năng của Trung Quốc là tư tưởng: “Phật pháp tại thế gian, bất ly thế gian giác”, hay với Trần Nhân Tông ở nước ta đó là tư tưởng “Cư trần lạc đạo”, thì với Thiền sư Hương Hải điều được quan tâm hơn hết là tinh thần dung hợp các pháp, điển hình nhất là sự hòa đồng, tương dung trong vai trò của Phật – Nho – Đạo.
Thời kỳ Trung đại là thời kỳ văn hóa Tam giáo đã trở thành một phần trong truyền thống văn hóa tư tưởng ở các nước Đông Á trong đó có Việt Nam. Rõ ràng, yếu tố văn hóa Tam giáo mang dấu ấn chính trị – xã hội của thời đại. Mối quan hệ Tam giáo được quan tâm ngay từ buổi đầu Phật giáo mới du nhập, từ thời Lý – Trần tư tưởng này được các Thiền sư phát huy dưới hình thức dung hòa các tôn giáo, đến thời Lê – Nguyễn tư tưởng này được định hướng theo cách “Cư Nho mộ Thích”. Như thế, văn hóa Tam giáo đã vận hành rất linh động theo bối cảnh từng thời kỳ, tất nhiên tự bản thân chúng phải học hỏi tinh hoa tôn giáo bạn và kết hợp điều chỉnh phù hợp với tâm lý địa phương.
Nhà phê bình văn học dưới góc nhìn văn hóa nhìn nhận rằng: “Phê bình một tác giả thường có khuynh hướng thiên về giai thoại hoặc văn học sử, chủ yếu tập trung vào cuộc đời, vào đề tài của một số tác phẩm và vào một số đặc điểm trong tư tưởng tác giả, đặc biệt trong quan hệ với biến cố chính trị và xã hội chung của một thời đại” [3]. Nhận thấy trong số những yếu tố này, biến cố chính trị và xã hội của thời đại là cái duyên mạnh nhất để Thiền sư Hương Hải có chất liệu sáng tác mang gam màu văn hóa của thời đại mình, cụ thể là việc thấy rõ các dòng tư tưởng được đề cập đến trong tác phẩm “Sự lý dung thông”. Tất nhiên, đó là sự kế thừa tư tưởng “Tam giáo đỉnh lập” có tính phân lập của thế kỷ thứ II, rồi tư tưởng “Tam giáo dung hợp” có tính tương trợ, xâm nhập và chung sống cùng nhau của thời Lý, Trần và Lê sơ, rồi đến thời đại của Thiền sư ở thế kỷ XVII-XVIII là tư tưởng “Tam giáo đồng nguyên” hay còn gọi là “Tam giáo nhất nguyên”, “Tam giáo hợp lưu”, “Tam giáo đồng quy”, “Tam giáo nhất trí”…
Một điểm chung dễ dàng nhận thấy là Thiền sư Hương Hải đã tiếp thu yếu tố tích cực của Nho giáo và Đạo giáo phù hợp với nước ta, hoàn toàn không y theo rập khuôn ý thức hệ Nho giáo Trung Quốc. Điều này phù hợp với sự quan tâm của các nhà văn hóa: “Phải có ý thức văn hóa thường xuyên, […] phải luôn luôn biết nhìn đời như một trạng thái nhân sinh trong một bối cảnh văn hóa nhất định” [4].
Mặc dù xuất thân từ nhà Nho nhưng Thiền sư có cách nhìn nhận Tam giáo rất khác biệt, đó là coi Nho giáo chính là nguồn lực bổ khuyết cho Phật giáo về phương diện trị thế. Nhưng quan trọng hơn Thiền sư vẫn hướng đến lý tưởng hòa đồng và dung hợp văn hóa của Tam giáo: “Rừng Nho bể Thích dung thông, linh đài vằn vặc, vừng hồng sáng thanh” [5]. Như thế, Thiền sư đã kế thừa và phát huy truyền thống dung hợp Tam giáo của dân tộc, điều này được thể hiện trực tiếp hoặc gián tiếp trong tác phẩm “Sự lý dung thông”, chẳng hạn: “Đường lên hiền Thánh Phật tiên/ Gồm no phúc tuệ vẹn tuyền chẳng sai” [6] hay “Dốc làm chí cả Trượng phu/ Đạo nên trung hiếu ân thù vẹn hai” [7]. Điều này thể hiện đúng yêu cầu của lý luận văn học trên bình diện văn hóa lịch sử: “Lý luận văn học cho rằng, là một hình thái ý thức xã hội nằm trong kiến trúc thượng tầng, văn học nghệ thuật cũng phát triển theo quy luật kế thừa và sáng tạo đối với di sản cũ” [8].
Vấn đề quan trọng khác mà tác phẩm hướng đến khẳng định lại giá trị đạo đức, xây dựng đời sống tu hành để trở thành con người lý tưởng của Trượng phu trung hiếu trên nền tảng dung hợp các dòng tư tưởng mà xưa nay ông cha ta đều quan tâm, đặc biệt là sự tương dung của Tam giáo. Cụ thể hơn, đó là mẫu người tài đức vẹn toàn, xuất nhập tự tại giữa đạo và đời với những phẩm chất đầy đủ của Tam giáo.
Xuất phát từ thực tiễn xã hội bị tha hóa, vấn đề đạo đức con người được quan tâm, cũng như nhu cầu thiết yếu của đời sống tâm linh – văn hóa, Thiền sư đã hướng đến vấn đề xây dựng mẫu người hoàn thiện, lý tưởng dựa trên nền tảng dung hợp Tam giáo. Con người lý tưởng gắn liền với cảm thức Văn hóa Tam giáo được thể hiện ở nhiều cấp độ, nhấn mạnh tầm quan trọng có sức nặng của Tam giáo trong đời sống con người, đây là một con người đức hạnh và trung hiếu vẹn toàn. Con người tuyệt vời ở chỗ không chỉ hướng đến giải thoát giác ngộ, phụng sự đạo pháp mà còn góp công vào phục vụ, giữ gìn phong cốt quê hương, bảo vệ đất nước. Như vậy, Thiền sư đã tiếp tục gầy dựng mẫu người lý tưởng đạo đức từ bao đời của các thế hệ tiền bối, nhưng Ông vẫn thể hiện nét riêng của mình như: “Ra nhân đức, nhuận ân oai” – một kiểu người có tài kinh bang tế thế và hiếu hạnh đầy đủ để tùy cơ mà sống, tùy duyên mà hành động. Đây là tư tưởng trung hiếu của Thiền sư vào thời đó, bằng tầm nhìn Phật giáo Thiền sư đã kết hợp tư tưởng trung hiếu với lý tưởng Bồ tát để tạo nên mẫu người năng động, vẹn toàn phù hợp với nhu cầu thời đại: “Dốc làm chí cả Trượng phu/ Đạo nên trung hiếu, ân thù vẹn hai” [9].
Có nhà nghiên cứu văn hóa cho rằng: “Dù biến đổi không ngừng qua các môi trường xã hội và lịch sử khác nhau, văn chương nghệ thuật từ xưa đến nay vẫn đi sâu khai thác hai mặt cơ bản nhất là sự thật và tư tưởng nhân văn trong cuộc sống con người và xã hội, luôn có một cách nhìn kết hợp thực tế và lý tưởng, cái hiện có và cái nên có, khiến con người nhận chân được thực trạng nhân thế, sống có ước mơ, có khát vọng về chân, thiện, mỹ” [10]. Nhưng không chỉ dừng lại ở cái đẹp của đời thường, tác phẩm còn hướng đến khai phóng tiềm năng vô tận và giải phóng con người hoàn toàn trên phương diện tâm linh và dĩ nhiên là cân bằng cả đời sống tâm linh xuất thế lẫn những trọng trách nhập thế.
Biểu hiện của việc giải phóng con người trước tiên được Thiền sư nhấn mạnh thông qua việc thấm nhuần và thực hành Tam giáo: Trong nơi danh giáo có ba/ Nho hay giúp nước sửa nhà trị dân/ Đạo thì dưỡng khí an thần/ Thuốc trừ tà bệnh chuyên cần luyện đan/ Thích độ nhân miễn tam đồ khổ/ Thoát cửu huyền thất tổ siêu phương/ Nho dùng tam cương ngũ thường/ Đạo gìn ngũ khí, giữ giàng ba nguyên/ Thích giáo nhân tam quy ngũ giới/ Thể một đường, xe phải dùng ba [11]. Đặc biệt, Thiền sư vẫn dành sự quan tâm và đề cao Phật giáo hơn, nhưng Nho và Đạo giáo vẫn quan trọng theo cách đóng góp phương tiện để truyền bá Phật giáo:
Luận chưng Thánh tổ Nho gia
Trong đời trị thế người là Nhân sư
Sao bằng Đâu suất vị cư
Lão quân Tiên chủ đại từ dược phương
Phật là vạn pháp trung vương
Làm Thầy ba cõi đạo trường nhân Thiên [12].
Lý tưởng tu hành và giải thoát cá nhân được gia cố niềm tin khi Thiền sư lật lại những giá trị của văn hóa và lịch sử của Thiền tông từ Tây thiên (Ấn Độ) nơi đức Thích Ca ra đời cho đến Đông độ (Trung Quốc) nơi khai sinh dòng thiền của các Tổ như: Bồ Đề Đạt Ma, Huệ Khả, Tăng Xán, Đạo Tín, Hoằng Nhẫn, Huệ Năng: “Tỏ lòng Đông độ Tây thiên/ Gần xa đầm ấm hương thiền nức xông” [13]. Đó là cái đẹp, là nét văn hóa trong sự giữ gìn và truyền thừa qua bao đời trong lịch sử Thiền tông, khẳng định rằng việc gieo trồng nhân giác ngộ và đạt được quả giác ngộ chính là bằng chứng thuyết phục trong việc tu tập. Lịch sử cũng đã minh chứng cho việc: “Đường lên Hiền thánh Phật tiên/ Gồm no phúc tuệ vẹn tuyền chẳng sai” bằng cách Thiền sư đã giới thiệu một không gian văn hóa tâm linh Thiền tông kế tục và nối dài trong lãnh thổ Trung Quốc: “Hãy nhìn sáu Tổ năm Tôn/ Thiên hà muôn phái một dòng Tào Khê/ Bể từ rạt sạch nguồn mê/ Máy thiêng mở khép đuề huề độ sanh” [14]. Với một bề dày lịch sử thành tựu của Thiền tông như vậy đã cho thấy khả năng tu tập và giác ngộ của con người là rất lớn và vô hạn. Cho nên, dù là bất cứ ai hay họ có xuất thân bất cứ nơi nào đều không quan trọng, hễ có tâm hướng đến ý thức tự độ và độ tha thì người đó ắt sẽ thành tựu như nguyện, đó là một cái nhìn bình đẳng của tánh giác mà lịch sử đã ghi nhận:
Tuy rằng nam có Thiên Thai
Bắc có ngũ Đài một pháp Năng nhân
Dốc bốn ân đức nhờ Tam bảo
Tiếp tứ hoằng một đạo nguyên xưa [15].
Lịch sử truyền thừa của Phật pháp còn thành tựu qua việc sưu tầm, lưu giữ và bảo tồn Thánh điển của Phật giáo:
Tam tạng mười hai bộ kinh
Tùng tâm lưu xuất, tượng hình thật không [16].
Qua đó chứng minh rằng, Kinh điển là những lời dạy từ kim khẩu của Đức Phật, là cả kho tàng trí tuệ và từ bi được đúc kết từ những phương pháp thực nghiệm, những chứng nghiệm sâu sắc về tâm, nên giá trị của nó là bất biến. Qua đó, khẳng định tâm cũng là tiền đề lớn của mỗi con người tu tập, vì tâm là đầu mối của tất cả, tâm dẫn đầu các pháp.
Trên đây là những thành tựu và di tích văn hóa Phật giáo của khu vực nói chung, đã trở thành những nét văn hóa mang tính tôn giáo phổ quát và Phật giáo Việt Nam cũng chịu ảnh hưởng bởi sự thừa hưởng này. Qua đó, hình thành tính dân tộc từ ảnh hưởng của những sự kiện mang tính lịch sử – tôn giáo. Rõ ràng, ngoài các đặc điểm về tự nhiên, về phong tục và quan niệm hình thành trong lao động, trong sinh hoạt, tính độc đáo dân tộc của văn học còn gắn liền với các đặc điểm của đời sống xã hội và của tính cách dân tộc [17]. Với trường hợp của “Sự lý dung thông”, điều này lại được thấy rõ:
Hằng rèn giới hạnh công phu
Lên đường tinh tiến những phù yên tâm […]
Dốc làm chí cả Trượng phu
Đạo nên trung hiếu ân thù vẹn hai [18].
Thông qua lời của Thiền sư ta thấy quan niệm tư tưởng trong đời sống thực tiễn tu hành của Phật tử Việt Nam thời bấy giờ đề cao giới hạnh công phu, nhưng trên hết là đức tính trung hiếu của Đấng Trượng phu, đây có thể là lối sống biểu trưng cho tinh thần dân tộc ta thời đó.
Nói đến lý tưởng hay lý thuyết của con người Phật giáo ở thời kỳ này được Thiền sư Hương Hải mở ra bằng việc nhấn mạnh đến tư tưởng thiền, nổi bật nhất là vấn đề “tâm truyền” đó là “Pháp nhẫn vô sanh”. Điều đáng quan tâm là tư tưởng thiền của Ngài mang đậm tính dân tộc đó là sự dung hợp hài hòa giữa các hệ tư tưởng, nên dù xã hội ổn định hay phức tạp thì sự dung hòa các hệ tư tưởng cũng phản ánh tư duy của con người Việt Nam xưa nay. Do đó, ngoài sự dung hòa Phật – Nho – Đạo, Thiền sư còn hướng đến dung hòa các hệ tư tưởng Thiền tông và Tịnh độ, đốn ngộ – tiệm ngộ, Thiền giáo đồng hành để phù hợp với mọi căn cơ, tùy thuận mọi sự việc và hoàn cảnh xã hội. Sau cùng nhưng không kém phần quan trọng đó là quan niệm “chuyển thế pháp thành Phật pháp” trong tư tưởng thiền của Thiền sư Hương Hải, mà Phật pháp chính là sự sống xảy ra bây giờ và ở đây.
“Sự lý dung thông” đã đóng góp những giá trị mới đó là sự dung hợp các hệ tư tưởng nhất là sự dung hợp Tam giáo, làm tăng thêm lợi ích và làm dồi dào thêm cho nền văn hóa, văn minh của nước ta. Tư tưởng thiền không rời quan niệm “chuyển thế pháp đều nên Phật pháp”, vì tất cả đều phục vụ cho lợi ích và hạnh phúc của nhân sinh. Nhưng mục đích cao quý nhất đó là hướng đến đời sống tu tập và giải thoát, cho nên phương tiện quyền xảo trong đời đó là thấy rõ điểm “gặp gỡ” giữa thiền của Phật giáo với vô vi của Lão – Trang, phương thức tu thân dưỡng tánh của Phật giáo đã hòa với quan niệm “dụng thế” tu thân, trị quốc, tề gia, bình thiên hạ của Khổng Tử. Như vậy, cho thấy bất cứ học thuyết tôn giáo nào cũng đều hướng con người đến một đời sống hạnh phúc, an lành.
Trong “Sự lý dung thông”, tác giả đã trình bày có chủ đích những sự kiện văn hóa nổi tiếng trong lịch sử Phật giáo Ấn Độ và Trung Quốc kết hợp với những thủ pháp ẩn dụ, hoán dụ, lạ hóa, nghịch ngữ phi logic đã tạo ra cảm giác thú vị khi được nghe kể về con người và văn hóa Phật giáo bằng thể thơ song thất lục bát của dân tộc, đó là một đặc sắc của ngôn ngữ. Qua lối kể bằng giọng thơ với cách diễn trình nội dung tư tưởng dung hợp Tam giáo, chủ trương tư tưởng thiền mang xu hướng nhập thế nhưng tùy thuận mọi nhân duyên, lẽ sống và đời sống thực tiễn của những người tu hành cho thấy Thiền sư rất có ý thức về Văn hóa Dân tộc, con người và đời sống Thiền môn thời đó.
Qua tác phẩm ta thấy, phần lớn Thiền sư sử dụng nhuần nhuyễn và sinh động ngôn ngữ Phật học, Thiền học trong đó có cả phần ít từ ngữ của Nho giáo, Đạo giáo và một số từ trong sử sách Trung Quốc và Ấn Độ. Tất nhiên không thiếu ngôn từ bản địa để tạo nên sự kết hợp hài hòa của ngôn ngữ giúp mang lại những dụng ý nơi hình tượng văn học, chuyển tải trực tiếp những thông điệp Phật học, Thiền học đến với đối tượng tiếp nhận. Cho thấy, Thiền sư có tri thức Tam giáo uyên thâm, trực giác cảm nhận nhạy bén và khả năng sử dụng ngôn ngữ thành thạo, sử dụng nhiều hình tượng ẩn dụ rất đắt, kết quả của sự sáng tạo cao tạo ấn tượng mạnh mẽ, kích hoạt chiều sâu tâm linh của Thiền giả. Thông qua việc vận dụng linh hoạt giữa ngôn ngữ tâm linh và ngôn ngữ hàm ẩn, sự kết hợp lý thú giữa văn học thế tục và thi ca tôn giáo, giữa tư duy nghệ thuật và tư duy tôn giáo, cách bố trí câu cú tinh tế, hình thức thi ca hài hòa giữa bác học và bình dân, cho thấy sức tái tạo của niềm tin Thiền giáo, hồi sinh thêm sức mạnh của nội tâm, tăng khả năng chuyển hóa căn cơ và thấu ngộ giải thoát. Chúng tôi thấy cách trình bày của tác giả có quan tâm đến việc tác động người đọc qua những sự kiện văn hóa, lịch sử, tư tưởng của Phật giáo nói chung và Phật giáo Việt Nam nói riêng. Đó cũng là nguồn cảm hứng sáng tạo và khám phá văn chương.
4. KẾT LUẬN
Bao nhiêu lời thơ bàn về đời sống tu hành và quan niệm về con người, lý tưởng của thời đó là bấy nhiêu lần gợi nhớ đến lịch sử tiếp nhận Nho, Phật, Đạo trong văn hóa và văn học dân tộc, một hiện tượng có lịch sử gắn bó với nước ta hơn hai ngàn năm. Rõ ràng, việc trình bày nhiều sự kiện lịch sử của văn hóa Phật giáo đã gián tiếp nhấn mạnh tầm quan trọng của Phật giáo đối với con người và đất nước ta từ xưa đến nay. Nói chung, không đơn thuần là sự thể hiện chủ trương, tư tưởng của Thiền sư mà đó còn thể hiện tinh thần trách nhiệm đề cao tinh thần dân tộc, bảo vệ những nếp sống tốt đẹp để góp phần vào sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.
ĐĐ. Thích Nhuận Tâm
Chú thích và tài liệu tham khảo:
[1] Lê Mạnh Thát, Toàn tập Minh Châu Hương Hải, Nxb. TP. Hồ Chí Minh, 2000, tr.383.
[2] Đoàn Trung Còn, Phật học từ điển, Nxb. Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh, 2011, tr.1018.
[3] ] Nguyễn Hưng Quốc, Từ phê bình văn học đến phê bình văn hoá, nguồn từ Internet, 2011.
[4] ] Phương Lựu chủ biên, Lí luận văn học, Nxb. Đại học Sư phạm, 2021, tr.137.
[5] Lê Mạnh Thát, Sđd, 2000, tr.402.
[6] Lê Mạnh Thát, Sđd, 2000, tr.388.
[7], [9] Lê Mạnh Thát, Sđd, 2000, tr.404.
[8] Phương Lựu, Phương pháp luận nghiên cứu văn học, Nxb. Đại học Sư phạm, 2005, tr.182.
[10] Nguyễn Văn Hạnh, Lý luận phê bình văn học: Thực trạng và khuynh hướng, Nxb. Khoa học xã hội, 2009, tr.111.
[11] Lê Mạnh Thát, Sđd, 2000, tr.63.
[12] Lê Mạnh Thát, Sđd, 2000, tr.392-393.
[13] Lê Mạnh Thát, Sđd, 2000, tr.388.
[14] Lê Mạnh Thát, Sđd, 2000, tr.395.
[15] Lê Mạnh Thát, Sđd, 2000, tr.397.
[16] Lê Mạnh Thát, Sđd, 2000, tr.402-403.
[17] G.N.Poxpelop chủ biên, Dẫn luận nghiên cứu văn học, Nxb. Giáo dục, 1998, tr.442.
[16] Lê Mạnh Thát, Sđd, 2000, tr.403-404.
Great article and right to the point. I am not sure if this is really the best place to
ask but do you guys have any thoughts on where to hire some
professional writers? Thank you 🙂 Lista escape roomów
I like this web blog very much, Its a rattling nice post to read and get information.!
I like reading through an article that can make men and women think. Also, thanks for allowing for me to comment.
When I originally left a comment I appear to have clicked the -Notify me when new comments are added- checkbox and now whenever a comment is added I get four emails with the same comment. Perhaps there is a way you can remove me from that service? Thanks a lot.
Spot on with this write-up, I really believe that this website needs a lot more attention. I’ll probably be back again to read through more, thanks for the information!
I enjoy looking through an article that will make men and women think. Also, thanks for allowing for me to comment.
Nice post. I learn something totally new and challenging on blogs I stumbleupon every day. It will always be interesting to read content from other writers and use something from their web sites.
Bu casino’da oynadığım slot oyunları her zaman büyük kazançlar sunuyor.
Your style is very unique compared to other folks I’ve read stuff from. Thanks for posting when you have the opportunity, Guess I’ll just bookmark this page.
An impressive share! I have just forwarded this onto a co-worker who has been doing a little homework on this. And he actually bought me dinner due to the fact that I discovered it for him… lol. So let me reword this…. Thank YOU for the meal!! But yeah, thanks for spending some time to discuss this matter here on your internet site.
Casino’nun sunduğu promosyonlar futbol bahislerinde ekstra şans sağlıyor!
Bahis siteleri deneme bonusu ile oyuna başlamadan önce şansınızı ücretsiz deneyin!
Yüksek bahislerle oynadığım futbol bahislerinde her zaman devasa ödüller kazanıyorum!
Bahis siteleri deneme bonusu ile oyunlara başlamak, risksiz kazanç sağlamanın en iyi yolu!
Bahis sitelerinde deneme bonusu ile oyunları bedava deneyip kazanmaya başladım!
Bahis siteleri deneme bonusu ile crash oyunları oynamak harika bir fırsat, özellikle Aviator ile!
I enjoy reading an article that will make men and women think. Also, thanks for allowing for me to comment.
Düşük bahislerle oynayarak Fire Joker’ta büyük kazançlar elde ettim!
Bahis sitelerinde deneme bonusu ile oyunlara riske girmeden başlayabilirsiniz!
Deneme bonusu ile bahis yaparken hiç risk almadan kazanç sağlamanın keyfini çıkardım!
En sevdiğim slot oyunu Book of Ra, her spin büyük bir kazanç fırsatı sunuyor.
Deneme bonusu ile oyunlara sıfır yatırımla başlamak hiç bu kadar kolay olmamıştı!
Hey! Do you know if they make any plugins to help
with SEO? I’m trying to get my site to rank for some targeted keywords
but I’m not seeing very good success. If
you know of any please share. Thanks! You can read similar text here:
Wool product
Futbol bahislerinde strateji yaparak sürekli büyük kazançlar elde ediyorum!
Bu casino’da slot oynarken her zaman şansım açık, kazanmak çok kolay.
That is a good tip particularly to those fresh to the blogosphere. Brief but very accurate info… Appreciate your sharing this one. A must read post!
Deneme bonusu ile bahis dünyasına sıfır yatırım yaparak girmek çok heyecan verici!
Bu casino’daki slot oyunları ile büyük jackpotlar kazanmak mümkün, kesinlikle tavsiye ederim.
Viagra * Cialis * Levitra
All the products you are looking an eye to are currently convenient for the duration of 1+1.
4 more tablets of one of the following services: Viagra * Cialis * Levitra
https://pxman.net
Bahis sitelerinde deneme bonusu ile ilk bahislerimde hiç para kaybetmeden kazandım!
Casino’daki slot oyunları ile büyük jackpotlar kazanmak gerçekten mümkün, şansınızı denemelisiniz.
Canlı bahis seçenekleri futbol maçlarını izlerken ekstra heyecan ve kazanç fırsatları yaratıyor!
Deneme bonusu sayesinde hiç para kaybetmeden kazanmaya başladım, harika bir fırsat!
Casino’daki slot oyunlarının grafikleri ve ses efektleri mükemmel, her oyun çok keyifli.
Deneme bonusu ile crash oyunlarında strateji yaparak büyük ödüller kazanmak çok heyecanlı!
Bahis siteleri deneme bonusu ile bedava bahis yaparak büyük ödüller kazanmak çok kolay!
Slot oyunlarında kazandığım büyük ödüllerle hayallerimi gerçekleştirdim, bu site harika!
Düşük bahislerle futbol maçlarına oynarken bile kazanç fırsatlarını kaçırmıyorum!
I quite like reading through an article that will make people think. Also, many thanks for allowing for me to comment.
I was able to find good info from your articles.
Slotlarda kazandığım parayı çekmek çok kolay ve hızlı oldu, siteye güvenim tam.
Nice post. I learn something totally new and challenging on blogs I stumbleupon on a daily basis. It’s always useful to read content from other writers and use something from other websites.
Bu casino’daki geniş bahis seçenekleri, her seviyede oyuncu için harika fırsatlar sunuyor.
Bu sitenin sunduğu deneme bonusu ile bedava crash oyunlarını oynayarak büyük ödüller kazandım!
Deneme bonusu ile bahis yapmak, riske girmeden büyük kazançlar elde etmenin yolu!
Slot oyunlarının grafikleri ve kazanç potansiyeli bu casino’da gerçekten harika.
Futbol bahislerinde strateji kurarak kazançlarımı artırıyorum, her bahis doğru stratejiyle daha kazançlı hale geliyor!
Bahis sitelerinde deneme bonusu ile oyunlara sıfır yatırım yaparak hemen kazandım!
Deneme bonusu ile bahis yaparken risk almadan büyük kazançlar sağladım!
Casino’nun sunduğu promosyonlar futbol bahislerinde her zaman ekstra avantaj sağlıyor!
Slot oyunları çok eğlenceli ve kazançlı, kesinlikle tavsiye ederim.
Casino’nun sunduğu promosyonlar futbol bahislerinde ekstra kazanç fırsatları yaratıyor!
En sevdiğim slot oyunu Dead or Alive, her spin büyük bir heyecan ve kazanç sağlıyor.
Casino’nun sunduğu promosyonlar futbol bahislerinde daha fazla kazanma şansı sunuyor!
Bahis siteleri deneme bonusu ile crash oyunlarında oynamak, özellikle Aviator, büyük kazanç fırsatları sunuyor!
Slot oyunları çeşitliliği bu casino’da gerçekten etkileyici, her zaman yeni bir oyun buluyorum.
Bahis sitelerinde deneme bonusu ile bedava bahis yaparak büyük kazançlar sağlayabilirsiniz!
It’s difficult to find educated people in this particular subject, but you sound like you know what you’re talking about! Thanks
Pretty! This has been an incredibly wonderful article. Many thanks for providing this information.
Excellent article! We are linking to this particularly great post on our website. Keep up the great writing.
Slot oyunlarının kazandırma potansiyeli bu casino’da çok yüksek, herkes denemeli.
Bu sitenin sunduğu deneme bonusu ile bedava crash oyunlarını oynayarak anında kazanmaya başladım!
Slot oyunlarında her spin büyük bir kazanç fırsatı sunuyor, bu casino favorim!
Casino bonuslarıyla slotlarda oynamak daha kazançlı hale geliyor.
Bahis siteleri deneme bonusu ile bedava bahis yaparak büyük ödüller kazandım!
En sevdiğim slot oyunu Fire Joker, grafikler harika ve kazançlar büyük!
Bahislerim sayesinde Fire Joker slotunda büyük ödüller kazandım!
Bu bahis sitesinin sunduğu deneme bonusu ile bedava Aviator oynayarak hemen kazanmaya başladım!
You are so awesome! I don’t suppose I’ve truly read a single thing like that before. So great to find another person with some original thoughts on this subject. Seriously.. many thanks for starting this up. This website is one thing that is needed on the web, someone with some originality.
Deneme bonusu sayesinde hiç para yatırmadan kazanç sağlamaya başladım, çok memnunum!
Deneme bonusu sayesinde hiç para yatırmadan kazanç sağlamaya başladım, çok memnunum!
Bahis sitelerinin sunduğu deneme bonusları ile ilk defa bahis yaparak kazanç sağladım!
Bu casino’da oynadığım slot oyunları ile her zaman büyük kazançlar elde ediyorum.
Deneme bonusu sayesinde hiç yatırım yapmadan kazanç sağladım!
Her gün bu casino’da slot oyunları oynayarak büyük kazançlar elde ediyorum.
Futbol bahislerinde doğru stratejiyle büyük ödüller kazanmak çok heyecan verici!
I absolutely love your website.. Pleasant colors & theme. Did you build this web site yourself? Please reply back as I’m trying to create my very own website and would like to find out where you got this from or just what the theme is called. Thanks!
The next time I read a blog, I hope that it won’t fail me as much as this one. After all, I know it was my choice to read, however I truly thought you would probably have something helpful to talk about. All I hear is a bunch of complaining about something that you could possibly fix if you were not too busy searching for attention.
You’re so interesting! I do not think I have read a single thing like that before. So wonderful to discover someone with a few genuine thoughts on this subject. Really.. thanks for starting this up. This site is one thing that is required on the internet, someone with some originality.
Bahis siteleri deneme bonusu ile riske girmeden oyunları keşfetmek mümkün.
En sevdiğim slot oyunu John Hunter and the Book of Tut, her spin büyük bir heyecan ve kazanç sağlıyor.
Düşük bahislerle futbol maçlarına oynarken bile sürekli kazanç elde ediyorum!
Bahis siteleri deneme bonusu ile oyunlara riske girmeden başlamak harika bir fırsat!
I like reading a post that will make people think. Also, thanks for permitting me to comment.
This website truly has all the info I wanted about this subject and didn’t know who to ask.
Düşük bahislerle uzun süre oynayarak Reactoonz’ta harika kazançlar elde ettim!
Deneme bonusu ile hiçbir para yatırmadan kazandım, herkes denemeli!
It’s hard to find well-informed people in this particular topic, however, you sound like you know what you’re talking about! Thanks
Düşük bahislerimle bile Jammin’ Jars’tan büyük kazançlar elde ettim!
An outstanding share! I have just forwarded this onto a colleague who was doing a little research on this. And he in fact bought me breakfast due to the fact that I found it for him… lol. So let me reword this…. Thanks for the meal!! But yeah, thanx for spending time to discuss this issue here on your site.
Bahis siteleri deneme bonusu ile crash oyunlarına, özellikle Aviator’a sıfır yatırımla başlamak çok eğlenceli!
I want to to thank you for this excellent read!! I absolutely enjoyed every bit of it. I have got you book marked to check out new stuff you post…
Viagra * Cialis * Levitra
All the products you are looking suitable are currently close by for the duration of 1+1.
4 more tablets of one of the following services: Viagra * Cialis * Levitra
https://xn--2i0bm4p0sf2wh7vdmsy.net
Bahis siteleri deneme bonusu ile risksiz kazanç fırsatını kaçırmayın!
Slot oyunları çeşitliliği bu casino’da gerçekten etkileyici, her zaman yeni bir oyun buluyorum.
I enjoy reading an article that will make men and women think. Also, thanks for allowing for me to comment.
Bahis sitelerinde deneme bonusu ile bedava bahis yaparak hemen kazanmaya başladım!
Casino’nun sunduğu turnuvalar ile ekstra ödüller kazanmak çok eğlenceli ve kazançlı!
Casino’nun sunduğu bonuslar sayesinde slot oyunlarında her zaman şanslı hissediyorum.
Casino’daki slot oyunlarının grafikleri ve ses efektleri mükemmel, her oyun çok eğlenceli!
Viagra * Cialis * Levitra
All the products you are looking for are currently available as far as something 1+1.
4 more tablets of one of the following services: Viagra * Cialis * Levitra
https://hp9.kr
Slot oyunlarının grafikleri ve ses efektleri o kadar gerçekçi ki, oyun deneyimi mükemmel.
Having read this I believed it was very informative. I appreciate you finding the time and energy to put this short article together. I once again find myself spending a significant amount of time both reading and posting comments. But so what, it was still worth it!
Deneme bonusu sayesinde oyunlara sıfır yatırımla başlamak harika bir fırsat!
Casino’nun sunduğu promosyonlar ile bahislerim her zaman daha kazançlı hale geliyor.
There’s definately a lot to know about this issue. I love all the points you have made.
Bu casino’daki slot oyunlarında büyük jackpotlar kazanmak gerçekten mümkün.
Everything is very open with a clear clarification of the challenges. It was definitely informative. Your site is very helpful. Thanks for sharing!
Way cool! Some very valid points! I appreciate you writing this article and the rest of the website is extremely good.
Oh my goodness! Awesome article dude! Thanks, However I am going through difficulties with your RSS. I don’t know the reason why I can’t join it. Is there anyone else having similar RSS problems? Anybody who knows the answer can you kindly respond? Thanks.
Yüksek oranlarla futbol bahislerinde oynamak bana büyük kazançlar sağladı!
This is a topic that is near to my heart… Best wishes! Exactly where can I find the contact details for questions?
Bahis sitelerinin deneme bonusları ile sıfır riskle kazanç elde edebilirsiniz!
I love it when people get together and share ideas. Great blog, continue the good work.
Bu casino’nun sunduğu canlı bahis seçenekleri futbol maçlarını izlerken ekstra heyecan katıyor!
Bahis siteleri deneme bonusu ile bedava bahis yaparak oyunlara hemen başlayarak kazandım!
I really like it whenever people get together and share thoughts. Great website, continue the good work!
You’re so interesting! I don’t believe I’ve truly read through a single thing like this before. So nice to discover another person with some original thoughts on this issue. Really.. thank you for starting this up. This site is something that’s needed on the web, someone with a little originality.
Canlı bahis seçenekleri futbol maçlarını izlerken ekstra heyecan ve kazanç fırsatları yaratıyor!
Nice post. I learn something new and challenging on blogs I stumbleupon on a daily basis. It will always be helpful to read through content from other authors and use a little something from their web sites.
I’m amazed, I have to admit. Rarely do I come across a blog that’s equally educative and engaging, and let me tell you, you have hit the nail on the head. The issue is something too few people are speaking intelligently about. I’m very happy that I found this during my hunt for something relating to this.
You are so cool! I do not suppose I’ve read a single thing like that before. So nice to find another person with unique thoughts on this subject matter. Seriously.. thanks for starting this up. This site is something that is required on the internet, someone with a little originality.
This site was… how do I say it? Relevant!! Finally I’ve found something which helped me. Kudos.
You should take part in a contest for one of the greatest websites online. I most certainly will recommend this site!
Bu casino’daki slot oyunları ile büyük jackpot kazanmak çok kolay.
Casino’da slot oyunları oynarken büyük jackpot kazançları elde ettim, bu site harika!
When I initially commented I seem to have clicked the -Notify me when new comments are added- checkbox and from now on whenever a comment is added I recieve 4 emails with the same comment. Is there a way you are able to remove me from that service? Thanks.
You are so cool! I do not think I’ve read through anything like that before. So good to find someone with some genuine thoughts on this subject. Really.. thank you for starting this up. This website is something that is needed on the internet, someone with a bit of originality.
Yüksek bahislerle oynadığım futbol maçlarından her zaman büyük kazançlar elde ediyorum!
Bahislerim sayesinde Fire Joker slotunda büyük ödüller kazandım!
I wanted to thank you for this very good read!! I definitely loved every little bit of it. I have you saved as a favorite to check out new stuff you post…
Deneme bonusu sayesinde ilk kazancımı hiçbir yatırım yapmadan elde ettim, gerçekten harika!
Casino’daki slot oyunlarının grafikleri mükemmel bir oyun deneyimi sunuyor!
Very good post. I absolutely love this website. Stick with it!
Aw, this was an exceptionally good post. Taking a few minutes and actual effort to produce a top notch article… but what can I say… I put things off a lot and don’t manage to get anything done.
Viagra * Cialis * Levitra
All the products you are looking for are currently at one’s disposal for 1+1.
4 more tablets of identical of the following services: Viagra * Cialis * Levitra
http://xn--2i0bm4pd1btzg9pkelcg77a.com
Hoi, dit is een reactie.
Om te beginnen met beheren, bewerken en verwijderen van reacties, ga je naar het Reacties scherm op het dashboard. https://pxman.net
Yüksek bahislerle futbol bahislerinde büyük kazançlar kazanmak bu casino’da çok kolay!
This page certainly has all of the information I needed about this subject and didn’t know who to ask.
An impressive share! I’ve just forwarded this onto a co-worker who was doing a little homework on this. And he in fact ordered me breakfast because I found it for him… lol. So allow me to reword this…. Thanks for the meal!! But yeah, thanx for spending the time to talk about this issue here on your web site.
Deneme bonusu ile bahis yaparken risk almadan büyük kazançlar sağlıyorum!
I’m impressed, I must say. Seldom do I come across a blog that’s both educative and entertaining, and let me tell you, you have hit the nail on the head. The problem is an issue that too few folks are speaking intelligently about. I am very happy that I found this during my hunt for something concerning this.
You’re so awesome! I do not believe I’ve truly read through something like this before. So nice to find somebody with a few original thoughts on this subject. Really.. many thanks for starting this up. This site is one thing that’s needed on the web, someone with some originality.
Your style is unique in comparison to other folks I have read stuff from. Thank you for posting when you’ve got the opportunity, Guess I’ll just book mark this web site.
Bu casino’da oynadığım slot oyunları sayesinde her gün kazanç elde ediyorum!
Deneme bonusu ile bedava bahis yaparak büyük ödüller kazanmak gerçekten mükemmel!
Hey there! I simply wish to offer you a huge thumbs up for your excellent information you have here on this post. I am returning to your blog for more soon.
Bu bahis sitesinin sunduğu deneme bonusu ile Aviator oynayarak anında kazanmaya başladım!
Pretty! This has been an incredibly wonderful post. Many thanks for supplying this info.
A fascinating discussion is worth comment. I believe that you need to write more about this topic, it might not be a taboo subject but usually people don’t discuss such issues. To the next! Kind regards.
İlk para yatırmamda aldığım bonus sayesinde hemen kazanmaya başladım.
After exploring a number of the blog posts on your web site, I honestly like your way of writing a blog. I saved it to my bookmark webpage list and will be checking back in the near future. Take a look at my website as well and tell me what you think.
Can I simply say what a comfort to uncover an individual who really knows what they’re discussing on the internet. You actually know how to bring an issue to light and make it important. More people really need to look at this and understand this side of the story. I was surprised you are not more popular given that you definitely have the gift.
Viagra * Cialis * Levitra
All the products you are looking seeking are currently convenient for 1+1.
4 more tablets of unified of the following services: Viagra * Cialis * Levitra
https://xn--2i0bm4p0sf2wh7vdmsy.kr
Futbol bahislerinde doğru stratejilerle sürekli kazanç elde ediyorum, bu casino’da şans hep yanımda!
I like it when people come together and share views. Great website, continue the good work!
Having read this I thought it was really informative. I appreciate you taking the time and effort to put this short article together. I once again find myself spending way too much time both reading and posting comments. But so what, it was still worthwhile.
En sevdiğim slot oyunu Great Rhino Megaways, her spin büyük bir kazanç fırsatı sunuyor.
A fascinating discussion is definitely worth comment. I think that you need to publish more about this subject, it might not be a taboo matter but generally people do not talk about such topics. To the next! Many thanks.
You need to take part in a contest for one of the finest websites on the internet. I am going to recommend this website!
Bu casino’da oynadığım slot oyunları ile her zaman kazançlı çıkıyorum!
Good post. I learn something totally new and challenging on sites I stumbleupon on a daily basis. It will always be interesting to read content from other writers and use a little something from other web sites.
Casino’nun sunduğu promosyonlar bahis yaparken kazançlarımı artırıyor, bu harika!
A fascinating discussion is definitely worth comment. I do believe that you need to publish more about this topic, it might not be a taboo matter but typically people don’t talk about these subjects. To the next! Best wishes.
Bu casino’daki slot oyunları ile büyük kazançlar elde ediyorum, şansımı her zaman deniyorum.
After looking over a few of the blog posts on your web site, I truly appreciate your technique of writing a blog. I book marked it to my bookmark site list and will be checking back soon. Please check out my web site as well and tell me what you think.
Her gün bu casino’da slot oynuyorum ve büyük kazançlar elde ediyorum!
Having read this I believed it was very informative. I appreciate you spending some time and energy to put this short article together. I once again find myself personally spending a significant amount of time both reading and leaving comments. But so what, it was still worthwhile!
Bu sitenin sunduğu deneme bonusu ile risksiz bahis yaparak büyük ödüller kazandım!
This is the perfect site for anyone who wants to find out about this topic. You understand a whole lot its almost hard to argue with you (not that I personally will need to…HaHa). You definitely put a new spin on a subject that has been written about for years. Excellent stuff, just wonderful.
Hi there! I could have sworn I’ve been to this website before but after browsing through a few of the posts I realized it’s new to me. Anyways, I’m definitely happy I found it and I’ll be bookmarking it and checking back often!
Deneme bonusu sayesinde hiç para kaybetmeden kazanmaya başladım!
Next time I read a blog, I hope that it won’t disappoint me just as much as this one. After all, I know it was my choice to read through, nonetheless I genuinely thought you would have something interesting to talk about. All I hear is a bunch of whining about something you can fix if you weren’t too busy searching for attention.
Futbol bahislerinde strateji yaparak büyük kazançlar elde etmek çok keyifli!
Can I simply say what a relief to uncover someone that actually understands what they are discussing over the internet. You actually realize how to bring an issue to light and make it important. More and more people really need to look at this and understand this side of the story. I was surprised you aren’t more popular because you most certainly have the gift.
Good web site you have here.. It’s hard to find good quality writing like yours nowadays. I seriously appreciate people like you! Take care!!
Can I just say what a relief to discover a person that truly knows what they’re discussing over the internet. You certainly understand how to bring a problem to light and make it important. More and more people have to check this out and understand this side of the story. I can’t believe you are not more popular given that you most certainly have the gift.
Bu bahis sitesinin sunduğu deneme bonusu ile riske girmeden büyük ödüller kazandım!
I enjoy looking through a post that can make people think. Also, many thanks for allowing for me to comment.
Greetings! Very helpful advice in this particular post! It is the little changes that make the greatest changes. Thanks for sharing!
Your style is so unique in comparison to other people I’ve read stuff from. I appreciate you for posting when you’ve got the opportunity, Guess I will just book mark this blog.
I’m impressed, I have to admit. Seldom do I encounter a blog that’s both equally educative and engaging, and without a doubt, you have hit the nail on the head. The issue is something that not enough folks are speaking intelligently about. Now i’m very happy I found this in my search for something relating to this.
Everyone loves it whenever people get together and share views. Great website, stick with it.
Bu sitenin sunduğu deneme bonusu ile bedava bahis yaparak hemen kazandım!
Hi, I do believe this is an excellent site. I stumbledupon it 😉 I am going to come back yet again since i have saved as a favorite it. Money and freedom is the greatest way to change, may you be rich and continue to guide other people.
I love it when folks come together and share opinions. Great site, keep it up.
Good blog you’ve got here.. It’s difficult to find good quality writing like yours these days. I truly appreciate people like you! Take care!!
Aw, this was an extremely good post. Taking the time and actual effort to make a top notch article… but what can I say… I hesitate a whole lot and never seem to get nearly anything done.
You’re so awesome! I do not think I’ve truly read through a single thing like that before. So wonderful to find someone with genuine thoughts on this subject. Seriously.. thanks for starting this up. This website is something that’s needed on the web, someone with a bit of originality.
I really like reading through a post that will make men and women think. Also, thanks for permitting me to comment.
I blog frequently and I genuinely appreciate your information. This great article has really peaked my interest. I am going to book mark your blog and keep checking for new information about once a week. I subscribed to your RSS feed as well.
There’s definately a great deal to know about this subject. I love all the points you have made.
After I originally left a comment I seem to have clicked the -Notify me when new comments are added- checkbox and now whenever a comment is added I receive 4 emails with the same comment. There has to be an easy method you can remove me from that service? Thanks.
You need to be a part of a contest for one of the most useful sites online. I am going to highly recommend this website!
Next time I read a blog, I hope that it won’t fail me as much as this particular one. I mean, Yes, it was my choice to read through, nonetheless I truly believed you would probably have something helpful to talk about. All I hear is a bunch of moaning about something that you could possibly fix if you weren’t too busy seeking attention.
Hello there! I just would like to give you a big thumbs up for your excellent info you have got right here on this post. I’ll be returning to your website for more soon.
Way cool! Some extremely valid points! I appreciate you penning this write-up and also the rest of the website is extremely good.
Hello! I could have sworn I’ve been to this website before but after browsing through many of the articles I realized it’s new to me. Anyways, I’m certainly pleased I discovered it and I’ll be bookmarking it and checking back regularly.
Aw, this was a very good post. Taking the time and actual effort to make a very good article… but what can I say… I put things off a lot and don’t manage to get anything done.
I need to to thank you for this fantastic read!! I certainly enjoyed every little bit of it. I’ve got you saved as a favorite to check out new things you post…
bookmarked!!, I really like your website.
There is definately a great deal to learn about this issue. I really like all of the points you made.
This is the perfect web site for anyone who would like to understand this topic. You understand so much its almost tough to argue with you (not that I personally will need to…HaHa). You definitely put a new spin on a topic which has been written about for many years. Great stuff, just great.
Spot on with this write-up, I truly believe that this web site needs a great deal more attention. I’ll probably be returning to read more, thanks for the info!
This is a topic which is near to my heart… Take care! Where can I find the contact details for questions?
An outstanding share! I’ve just forwarded this onto a co-worker who has been doing a little research on this. And he in fact ordered me lunch simply because I found it for him… lol. So allow me to reword this…. Thank YOU for the meal!! But yeah, thanks for spending time to discuss this topic here on your web site.
This is a topic which is close to my heart… Best wishes! Exactly where are your contact details though?
It’s difficult to find experienced people on this subject, however, you seem like you know what you’re talking about! Thanks
Great web site you have here.. It’s hard to find quality writing like yours these days. I truly appreciate people like you! Take care!!
This is a very good tip particularly to those new to the blogosphere. Short but very accurate info… Appreciate your sharing this one. A must read post.
I could not refrain from commenting. Perfectly written.
Can I simply just say what a relief to find someone who really knows what they’re talking about on the net. You definitely know how to bring a problem to light and make it important. A lot more people really need to read this and understand this side of the story. I was surprised you’re not more popular given that you definitely possess the gift.
You have made some really good points there. I checked on the web to learn more about the issue and found most people will go along with your views on this web site.
An impressive share! I have just forwarded this onto a colleague who has been doing a little research on this. And he actually bought me dinner simply because I found it for him… lol. So let me reword this…. Thank YOU for the meal!! But yeah, thanks for spending the time to discuss this subject here on your website.
Howdy! I simply would like to offer you a big thumbs up for the excellent information you’ve got here on this post. I will be returning to your site for more soon.
May I just say what a comfort to discover a person that truly knows what they are discussing on the internet. You actually understand how to bring an issue to light and make it important. More and more people should check this out and understand this side of your story. It’s surprising you aren’t more popular because you surely have the gift.
I’m very pleased to find this site. I need to to thank you for ones time just for this fantastic read!! I definitely loved every little bit of it and I have you book-marked to see new stuff on your web site.
Watch our exclusive Neerfit sexy bf video on neerfit.co.in.
You need to be a part of a contest for one of the finest websites on the web. I most certainly will recommend this website!
Way cool! Some extremely valid points! I appreciate you penning this write-up and the rest of the website is very good.
When I originally commented I seem to have clicked the -Notify me when new comments are added- checkbox and now each time a comment is added I get 4 emails with the exact same comment. There has to be a means you can remove me from that service? Thanks.
A motivating discussion is definitely worth comment. I do believe that you need to write more about this subject matter, it might not be a taboo subject but typically folks don’t discuss these topics. To the next! Kind regards!
There’s certainly a lot to find out about this topic. I love all the points you’ve made.
Hi there! This article couldn’t be written much better! Looking through this article reminds me of my previous roommate! He constantly kept talking about this. I’ll forward this information to him. Fairly certain he’s going to have a good read. Thanks for sharing!
You should be a part of a contest for one of the finest sites on the web. I am going to recommend this site!
Hi! I could have sworn I’ve visited this web site before but after browsing through a few of the posts I realized it’s new to me. Nonetheless, I’m definitely happy I stumbled upon it and I’ll be bookmarking it and checking back frequently!
You’re so interesting! I do not suppose I have read through a single thing like this before. So nice to find someone with a few genuine thoughts on this subject matter. Really.. many thanks for starting this up. This site is one thing that is required on the internet, someone with some originality.
Good post. I learn something new and challenging on sites I stumbleupon on a daily basis. It’s always helpful to read through articles from other authors and use something from other sites.
I blog frequently and I really appreciate your information. This article has really peaked my interest. I’m going to bookmark your website and keep checking for new details about once a week. I subscribed to your RSS feed as well.
Spot on with this write-up, I honestly think this web site needs far more attention. I’ll probably be back again to see more, thanks for the advice!
This website really has all the information and facts I needed about this subject and didn’t know who to ask.
Spot on with this write-up, I really believe this website needs a lot more attention. I’ll probably be back again to see more, thanks for the information!
I enjoy reading through a post that can make men and women think. Also, thank you for allowing me to comment.
There’s certainly a great deal to find out about this topic. I like all of the points you’ve made.
Excellent blog post. I definitely love this website. Keep writing!
You ought to be a part of a contest for one of the highest quality websites online. I will highly recommend this blog!
I would like to thank you for the efforts you have put in writing this website. I’m hoping to view the same high-grade blog posts by you in the future as well. In truth, your creative writing abilities has encouraged me to get my own site now 😉
I could not resist commenting. Very well written!
Having read this I thought it was extremely informative. I appreciate you taking the time and effort to put this information together. I once again find myself spending way too much time both reading and commenting. But so what, it was still worth it!
You’re so interesting! I do not suppose I’ve read through a single thing like this before. So great to discover somebody with genuine thoughts on this issue. Really.. many thanks for starting this up. This web site is something that is required on the internet, someone with a bit of originality.
Everyone loves it whenever people come together and share views. Great website, stick with it.
Hello, I believe your blog might be having internet browser compatibility problems. When I take a look at your website in Safari, it looks fine however when opening in Internet Explorer, it’s got some overlapping issues. I just wanted to give you a quick heads up! Besides that, great website.
Having read this I believed it was really enlightening. I appreciate you spending some time and effort to put this article together. I once again find myself personally spending a lot of time both reading and commenting. But so what, it was still worth it!
That is a good tip particularly to those new to the blogosphere. Short but very accurate information… Appreciate your sharing this one. A must read article!
May I simply say what a comfort to find somebody who actually understands what they are talking about on the web. You actually realize how to bring a problem to light and make it important. More people need to look at this and understand this side of your story. I was surprised you’re not more popular given that you surely possess the gift.
The very next time I read a blog, Hopefully it doesn’t fail me as much as this one. I mean, Yes, it was my choice to read, however I really thought you would have something useful to talk about. All I hear is a bunch of whining about something that you can fix if you were not too busy seeking attention.
Good article! We are linking to this particularly great post on our website. Keep up the great writing.
I used to be able to find good information from your blog posts.
Oh my goodness! Impressive article dude! Thank you, However I am experiencing difficulties with your RSS. I don’t understand why I cannot subscribe to it. Is there anyone else having similar RSS issues? Anybody who knows the solution will you kindly respond? Thanks!!
An interesting discussion is worth comment. I think that you need to publish more about this issue, it might not be a taboo subject but typically people do not discuss these subjects. To the next! Kind regards.
Hi there! I just want to offer you a big thumbs up for the excellent info you have here on this post. I am returning to your site for more soon.
Nice post. I learn something totally new and challenging on websites I stumbleupon on a daily basis. It will always be interesting to read through content from other authors and practice a little something from their web sites.
Having read this I believed it was rather informative. I appreciate you spending some time and energy to put this short article together. I once again find myself spending a significant amount of time both reading and leaving comments. But so what, it was still worthwhile.
Having read this I believed it was really enlightening. I appreciate you taking the time and energy to put this content together. I once again find myself personally spending way too much time both reading and posting comments. But so what, it was still worthwhile.
bookmarked!!, I really like your website.
That is a very good tip particularly to those fresh to the blogosphere. Simple but very precise information… Thanks for sharing this one. A must read article!
You’re so cool! I do not believe I have read anything like this before. So good to find someone with genuine thoughts on this subject. Seriously.. thank you for starting this up. This website is one thing that’s needed on the internet, someone with some originality.
It’s hard to come by knowledgeable people in this particular subject, however, you sound like you know what you’re talking about! Thanks
An outstanding share! I’ve just forwarded this onto a coworker who was conducting a little homework on this. And he in fact ordered me lunch simply because I stumbled upon it for him… lol. So allow me to reword this…. Thanks for the meal!! But yeah, thanks for spending the time to talk about this matter here on your internet site.
The next time I read a blog, I hope that it does not fail me as much as this particular one. I mean, Yes, it was my choice to read, but I genuinely thought you would probably have something interesting to say. All I hear is a bunch of moaning about something that you can fix if you were not too busy seeking attention.
There is definately a lot to know about this topic. I love all of the points you have made.
Great info. Lucky me I discovered your site by accident (stumbleupon). I have book-marked it for later.
Saved as a favorite, I really like your blog!
Excellent blog post. I definitely appreciate this site. Keep writing!
I want to take a second to point out that the I Love Extreme Volume mascara is also available in a non-waterproof version, though I haven’t tried it so I can’t say whether that one compares. The NARS Climax Mascara is not waterproof. Nars Climax Extreme Mascara (£22 7g) is available at : ©document.getElementById(‘copyrightYear’).appendChild(document.createTextNode(new Date().getFullYear())) NARS COSMETICS. ALL RIGHTS RESERVED Free shipping over 150€ Unleashing your true potential, the silky formula is enhanced with the brands New Loaded Pigment Complex, ensuring maximum impact as it amplifies your lashes from root to tip. Latex-like black pigment coats even the smallest hairs, giving an elongated, curvaceous finish. This product is currently out of stock and unavailable. 94% achieved instant, extreme volume*
https://www.soundclick.com/member/default.cfm?memberID=7257784
“I always get asked if I am wearing false lashes!” says one of the many rave reviews. “I have worn this mascara for 20 years. It is hands down the best there is on the market. I have tried every mascara from drug store brands to the most expensive and Definicils is the best. This mascara does not flake or smear in humidity. The pigment is rich and coats my mostly blonde lashes with one application. Great if you’re in a hurry. If I want a more dramatic look this mascara is buildable… The formula is smooth and creamy allowing you to put a second or even third coat.” Even if you can’t 100% trust a hypoallergenic makeup product label, it’s helpful to know that there are still some general guidelines those with sensitive skin can use to stay more or less free from irritation. For instance, ingredients like fragrances, preservatives, and botanical extracts are more likely to cause issues, so be sure to use caution when trying out products that contain those. And, as SELF explained previously, opting for products that have fewer ingredients overall will reduce the chances that you’ll react badly to something in the product.
Next time I read a blog, I hope that it does not disappoint me as much as this particular one. I mean, I know it was my choice to read through, nonetheless I really believed you would have something interesting to talk about. All I hear is a bunch of moaning about something you could fix if you weren’t too busy looking for attention.
Viagra * Cialis * Levitra
All the products you are looking suitable are currently convenient for 1+1.
4 more tablets of one of the following services: Viagra * Cialis * Levitra
https://vkdnjaos.com
I like it whenever people come together and share thoughts. Great website, stick with it.
Hi, I do think this is a great blog. I stumbledupon it 😉 I may return yet again since i have saved as a favorite it. Money and freedom is the greatest way to change, may you be rich and continue to guide others.
Hello, I believe your site could be having web browser compatibility problems. Whenever I take a look at your blog in Safari, it looks fine but when opening in I.E., it has some overlapping issues. I simply wanted to provide you with a quick heads up! Aside from that, great site!
I truly love your blog.. Great colors & theme. Did you develop this amazing site yourself? Please reply back as I’m planning to create my very own site and want to learn where you got this from or what the theme is named. Cheers.
Hey, I loved your post! Visit my site: ANCHOR.
Hi! I just would like to offer you a huge thumbs up for your excellent info you have right here on this post. I am returning to your website for more soon.
Pretty! This has been an extremely wonderful post. Many thanks for supplying these details.
Viagra * Cialis * Levitra
All the products you are looking seeking are currently convenient as far as something 1+1.
4 more tablets of one of the following services: Viagra * Cialis * Levitra
https://vkdnjaos.com
Way cool! Some extremely valid points! I appreciate you writing this write-up and also the rest of the site is also very good.
Can I simply just say what a comfort to uncover someone who really knows what they are discussing on the web. You definitely understand how to bring a problem to light and make it important. More and more people have to read this and understand this side of your story. I was surprised that you’re not more popular given that you most certainly have the gift.
Pretty! This has been an extremely wonderful article. Thank you for providing this info.