Nắng ở lại trên đồi (Nghiêm Quốc Thanh)

[voice]

Tháng Ba đồi trơ mặt đá. Nhưng gió rất đậm, gió cứ từng cơn làm dịu nắng quanh đồi. Dường như không ngày nào nắng quên ghé xuống. Cây cỏ như đang ở một góc nào. Chỉ có những thân điều rải khắp chân đồi ung dung vừa qua một mùa thay lá. Vỏ của loài cây này người dân nơi đây thường cho vào dịch cuống hoa thốt nốt để chống lên men. Hạt điều cũng đã tự ươm mầm và tách vỏ tự bao giờ. Đó là cuộc hẹn hò nhau ở lưng chừng đồi một ngày trong sáng. Nhẹ như ngày lặng lẽ qua. Vậy mà phải nhớ.

Mộ Phồ Thái [1] ở trên cùng, tiếp đến phía trước là mộ củng [2] và mộ con cháu của phồ phái. Mộ Phồ Thái không được xây bằng gạch mà đắp nấm rộng ra như bao dung ôm ấp những nấm mồ còn lại trong dòng tộc bằng vòng cung móng đá. Năm nào cũng vậy, phồ [3] nhắc pa [4] tranh thủ trước đó một ngày dọn sạch cỏ quanh khu mộ. Rồi ngồi nghe lá điều buông tiếng thinh không, cho đến khi những giọt mồ hôi khô hẳn trên cổ trên lưng. Cành sót lại cuối mùa trái chín, điều đỏ điều vàng căng nhựa đong đưa. Hồi ấy, bọn trẻ chúng tôi ví trái điều như cái chuông. Ngôi chùa nằm bên đường mòn đi lên đỉnh đồi quay mặt xuống cánh đồng. Chùa vắng lặng, hầu như chỉ có người dân quanh đồi lên viếng. Phồ dắt chúng tôi lên chùa mỗi dịp Tết hay rằm. Còn bây giờ, chân phồ đã yếu. Kể cả tiết Thanh Minh, phồ cũng không thể lên đồi cúng Củng như trước được.

Đồi đã thèm tắm những trận mưa xua cái nóng oi ả trong vùng. Đó cũng là lúc phồ chọn loại nếp ngon nhất đem xay bột làm bánh ít trần. Mọi người đều bận việc. Chỉ có phồ khom lưng canh chừng xửng bánh. Thỉnh thoảng có sợi nắng mỏng manh và vạt gió nhẹ len vào. Ve cũng bắt đầu râm ran từ phía những ngọn điều dưới chân đồi. Bánh chín, mùi thơm xông vào mũi nghe ngọt lịm vị của hạt nếp dẻo dẻo thanh thanh. Chúng tôi đem bánh với thịt heo quay, xoài cát và một ít vàng mã lên đồi. Pa nhắc Chei [5] nhanh tay bày ra khoảnh đất trống trước khu mộ. Mọi người đến khấn, người trong họ hàng lần lượt cắm nhang xuống trước từng nấm mồ. Ở một góc của khu mộ gia phả chúng tôi, một ngôi mộ vô danh nằm khiêm tốn và lạnh lẽo bao năm rồi. Chei bước đến cắm trước mộ đó một nén nhang. Vừa tội vừa thương cho sự cô đơn của người quá cố. Tiếng ve lại ngân lên rộn lòng.

Bọn trẻ chơi đùa đã chán thì lên ngồi vắt vẻo trên mấy cành điều. Năm nào cũng vậy, tiết Thanh Minh đi sau mùa điều. Vậy nên trái còn sót lại là trái ngọt nhất, mọng nước nhất. Vị chát của điều cuối mùa dường như không đáng kể. Phồ thường cắt ra thành khoanh tròn. Trái điều lộ ra mạch gân ngân ngấn nước. Điều ăn với nước mắm pha đường thốt nốt, dằm ớt cay cay. Có đứa vừa ăn vừa sặc sụa vì không chịu nổi vị chát nồng của điều xứ núi. Ăn được một miếng, lại muốn thêm miếng nữa. Nước mắt, mồ hôi trán toát ra cùng với tiếng hít hà. Đúng là thơ dại. Bọn trẻ giành nhau, thưởng thức bao món ngon vật lạ mà mọi người quây quần bên nhau sau khi dâng cúng cũng không bằng cắn một trái điều vừa mới vặn hạt trên tay. Có đứa lén người lớn chạy ra bờ ao dưới chân đồi đốt lửa nướng hạt, chỉ để nghe mùi cháy khét của hạt thôi, bởi hạt điều được bóc vỏ thì còn lại chẳng được bao nhiêu. Cái ruột hạt vừa thơm vừa giòn mà beo béo ấy không phải lúc nào bọn trẻ chúng tôi cũng được mân mê.

Chei cũng có thêm bạn bè nhờ cái lần được hái giùm trái điều màu đỏ căng như môi thiếu nữ. Cứ thế, giọng nói của họ dù rất khẽ cũng vang vang bên vách đá lưng đồi. Từ khe đá đó, chúng tôi phát hiện ra con suối nhỏ. Suối rịn nước chỉ đủ để rửa mặt rửa tay. Khi ai đó phả nước vào mặt nhau, mới hay mặt trời dần dần gom bóng nơi đỉnh đầu xuống chân thật gọn. Người người xuôi con dốc xuống đường lộ chính, trả lại cho đồi sự tĩnh lặng hắt hiu. Bóng người cũng tan giữa một buổi sáng trong trên đồi. Vài ngày nữa Chei theo chồng. Phồ thì già thêm một nét trên đôi gò má hóp. Chợt hình dung một ngày phồ nằm lại chỗ đó, cạnh bên mộ Củng… thấy xốn xang một nỗi gì thê thiết lắm. Vạt gió rất lạ lại ùa về, lay cánh lá điều trong nắng nhẹ. Nắng trong veo như thế, nắng soi bước người về nguồn cội yêu thương.

Chú thích:

[1] Phồ Thái: Bà cố (tiếng Hoa gốc Triều Châu).
[2] Củng: Ông (tiếng Hoa gốc Triều Châu).
[3] Phồ: Bà (tiếng Hoa gốc Triều Châu).
[4] Pa: Ba (tiếng Hoa gốc Triều Châu).
[5] Chei: Chị (tiếng Hoa gốc Triều Châu).

Văn Hóa Phật Giáo 365, Thơ - Truyện ngắn

Trả lời

Tạp Chí Văn Hóa Phật Giáo

Ý kiến bạn đọc

Tổng biên tập

Phó Tổng biên tập Thường trực

Liên hệ quảng cáo

Trụ sở tòa soạn

Thông tin thanh toán: