Quý độc giả thân mến!
Đối với sự phát triển của cá nhân, Đức Phật dạy việc rèn luyện chánh ngữ là quan trọng nhất. Lời Ngài dạy về chánh ngữ còn lưu lại trong Tăng Chi Bộ Kinh rằng chánh ngữ có bốn đặc tính: “Chúng là những lời chân thật, Chúng khiến người ta phấn khởi, không phải là những lời ác độc hay cay đắng mà đem lại niềm vui. Chúng nhẹ nhàng, không thô lỗ hay cộc cằn. Chúng khiêm cung, không vô ích hay vô nghĩa”.
Chánh ngữ là lời nói chân chánh, không tạo nghiệp bất thiện bằng lời nói, mà trái lại, dùng lời nói để tạo các nghiệp thiện lành. Đức Phật cũng dạy rằng chúng ta phải cố gắng tu tập để có những lời nói chân thật, hòa hợp, dịu dàng và có ý nghĩa. Khi thực tập những lời nói này, ta được nhiều người quý mến. Ngược lại, họ sẽ lắng nghe những gì ta nói và bày tỏ thiện chí.
Ý thức được tầm quan trọng của chánh ngữ, chúng ta hãy chú ý những ngôn từ của mình. Phải có trách nhiệm khi nói, bởi những lời nói ra có thể đem lại niềm vui lẫn khổ đau cho người khác. Lời nói phát xuất từ suy tư, từ ý nghĩ, nên lời nói muốn được người chấp nhận, phải thể hiện từ tâm hồn an định, sáng suốt và thương người. Điều đó mang lại sự an lạc cho mình, cho người trong hiện tại và tương lai.
Lời nói phải đúng lúc, tức chúng ta phải hiểu đối tượng mình nói đang trong hoàn cảnh nào. Nếu không, dù lời nói đúng sự thật cũng trở thành phi pháp. Vì vậy, Đức Phật căn dặn các Tỳ kheo phải biết: “Nói năng như chánh pháp, im lặng như chánh pháp”. Và cách tốt nhất là suy nghĩ trước khi nói. Trước khi mở miệng, hãy quán sát lại tâm xem động lực hành động có thiện không.
Để không nói bất cứ điều gì có thể tổn thương người khác, chúng ta cần nói với tâm chánh niệm, tự động lời nói sẽ chân thật, dịu dàng. Chánh niệm giúp ta kiềm chế không sử dụng những lời nói như gươm đao. Nếu tác ý muốn nói lời ác độc khởi lên, lập tức dùng chánh niệm và chánh tinh tấn để ngăn cản các tư tưởng đó không kéo dài.
Cùng bàn luận sâu hơn về khía cạnh trên, Tạp chí Văn Hóa Phật Giáo trân trọng gửi đến quý độc giả số báo 419 với chủ đề “Chánh ngữ – Tốt đời – Đẹp Đạo” với thông điệp chánh niệm về chánh ngữ sẽ mang lại hạnh phúc cho tất cả chúng ta.
Ban Biên tập Tạp chí Văn Hóa Phật Giáo