Các nguyên tắc thực hiện chiến lược Đại dương xanh trong kinh doanh (TS. Tạ Hoàng Giang)

THÂM NHẬP VÀO THỊ TRƯỜNG “ĐỎ” ĐẦY ẤP CẠNH TRANH HAY NHẢY VÀO THỊ TRƯỜNG “XANH”?

Để nhận biết sâu sắc và vận dụng hiệu quả chiến lược vào quá trình hoạt động kinh doanh, nhà hoạch định chiến lược cần tìm hiểu và làm rõ các điểm sau: Đại dương đỏ, đại dương xanh là gì? Đặc điểm của chiến lược “Đại dương xanh”? Tính tất yếu của việc hình thành những “Đại dương xanh”! Đổi mới giá trị: nền tảng của chiến lược “Đại dương xanh”; và cuối cùng là Thời điểm nào để tái đổi mới giá trị – điều chỉnh chiến lược “Đại dương xanh”?

ĐẠI DƯƠNG ĐỎ, ĐẠI DƯƠNG XANH LÀ GÌ? 

Đại dương xanh là những khoảng trống thị trường chưa được khai phá, đầy giá trị tiềm năng, còn vô số cơ hội phát triển hứa hẹn lợi nhuận cao. Đại dương đỏ là thị trường thông thường, truyền thống, đã bị lấp đầy bởi các đối thủ cạnh tranh và đã được khai thác rất sâu. Trong đại dương đỏ, các ranh giới đã được thiết lập và chấp nhận, quy luật cạnh tranh đều được xác định rõ ràng. Các công ty phải tìm cách vượt trội hơn để chiếm được thị phần lớn hơn trong thị trường. Khi đã có nhiều người nhảy vào thị trường, thị trường này sẽ bị phân khúc ra nhỏ hơn. Do đó, khả năng thu lợi nhuận và tăng trưởng sẽ có đi xuống.

KHÁI NIỆM, ĐẶC BIỆT CHIẾN LƯỢC “ĐẠI DƯƠNG XANH” 

Đại dương xanh phản ánh một thị trường không có cạnh tranh trực tiếp nhưng doanh nghiệp phải nắm bắt các nhu cầu mới của thị trường, phải tạo ra giá trị mới cho khách hàng nhưng với giá hợp lý. Từ nội dung trên cho thấy, sự đổi mới giá trị được xem là nền tảng của chiến lược đại dương xanh. Thay vì tập trung vào việc đánh bại đối thủ cạnh tranh thì Việc nhận biết sâu sắc về chiến lược Đại dương xanh sẽ giúp nhà hoạch định chiến lược đề ra những bước đi thích hợp cho hoạt động kinh doanh của công ty.

Chiến lược Đại dương xanh (Blue Ocean Strategy) có những đặc điểm sau: Không cạnh tranh trong khoảng thị trường đang tồn tại, Chiến lược xanh tạo ra một thị trường không có cạnh tranh. Không đánh bại đối thủ cạnh tranh mà làm cho cạnh tranh không còn hoặc trở nên không cần thiết. Không chú trọng khai thác các nhu cầu hiện có, tập trung vào việc tạo ra và giành lấy các nhu cầu mới. Không cố gắng để cân bằng giá trị/ chi phí mà chuyển hướng sang phá vỡ cân bằng giá trị/chi phí. Không đặt toàn bộ hoạt động của công ty trong việc theo đuổi sự khác biệt hoặc theo đuổi chi phí thấp. Chiến lược xanh đặt toàn bộ hoạt động của công ty trong chiến lược: vừa theo đuổi sự khác biệt, đồng thời vừa theo đuổi chi phí thấp. Chiến lược đại dương xanh tập trung vào việc tạo ra những bước đột phá về giá trị cho cả người mua và cho doanh nghiệp, từ đó làm cho cạnh tranh trở thành vấn đề không quá quan trọng và hướng tới những thị trường mới không có cạnh tranh.

SO SÁNH CHIẾN LƯỢC ĐẠI DƯƠNG XANH VÀ CHIẾN LƯỢC ĐẠI DƯƠNG ĐỎ

Các nguyên tắc thực hiện cho “Chiến lược đại dương xanh”

Quá trình xây dựng phương thức cho chiến lược đại dương xanh được thực hiện qua các bước cơ bản sau: (1) Hình thành nhận thức, (2) Khảo sát, (3) Trình bày chiến lược và (4) Truyền đạt chiến lược. Do đó, việc triển khai thực hiện chiến lược đại dương xanh phải dựa trên những nguyên tắc cơ bản sau:

– Vẽ lại đường biên giới các thị trường: nhằm xác định những khoảng thị trường hấp dẫn, đem lại lợi nhuận cao, trong số hàng loạt những khả năng đang tồn tại. Đây là yếu tố then chốt.

– Tập trung vào bức tranh tổng thể, không tập trung vào các con số: Thông qua việc xây dựng quá trình hoạch định chiến lược của công ty xung quanh sơ đồ chiến lược, các nhà quản lý sẽ tập trung vào sơ đồ tổng thể chứ không đắm chìm trong các số liệu và thuật ngữ chuyên môn để rồi sa đà vào những chi tiết vụn vặt.

– Vươn ra ngoài nhu cầu hiện tại: Thay vì tập trung vào khách hàng hiện có, họ cần quan tâm tới những người chưa mua hàng. Và thay vì tập trung vào sự khác biệt giữa các khách hàng, họ cần tìm hiểu một sự tương đồng trong đánh giá về giá trị của khách hàng. Điều đó cho phép các công ty vươn ra ngoài nhu cầu hiện tại để tìm đến với những khách hàng mới.

– Thực hiện đúng trình tự chiến lược như: Xem xét tính hữu dụng với sản phẩm; Giá bán; Chi phí; Những trở ngại. Nếu tất cả các yếu tố trên đều phù hợp thì đó chính là một ý tưởng kinh doanh có giá trị.

– Vượt qua trở ngại về tổ chức: Các nhân viên sẽ phải đối mặt thực sự với những vấn đề tồi tệ nhất về hoạt động của tổ chức. Đặc biệt là các vấn đề liên quan đến nhân sự như sự luân chuyển, sa thải…

– Vận dụng chiến lược vào thực tiễn: Nguyên tắc này yêu cầu các công ty phải giảm thiểu những rủi ro trong điều hành như: Sự thiếu tin tưởng, sự bất hợp tác và thậm chí cần phải ngăn chặn sự phá hoại từ bên trong. Rủi ro này tồn tại cả trong chiến lược đại dương xanh và chiến lược đại dương đỏ, nhưng đối với chiến lược đại dương xanh thì nó có tầm quan trọng hơn vì việc thực hiện chiến lược đại dương xanh đòi hỏi phải có sự thay đổi thực sự trong nội bộ (W. Chan Kim – Renée Mauborgne, 2004).

Tuy nhiên, ngày nay đa phần các Đại dương xanh chưa được xác định trên bản đồ. Việc hoạch định chiến lược trong mấy chục năm qua tập trung nhiều hơn vào các chiến lược Đại đương đỏ với nền tảng là cạnh tranh. Kết quả là, người ta hiểu khá rõ về cách thức cạnh tranh khôn ngoan trong một thị trường khốc liệt: từ phân tích cấu trúc kinh tế cơ bản của ngành kinh doanh hiện tại hướng đến việc lựa chọn một vị thế chiến lược nhờ chi phí thấp, khác biệt hóa và tập trung hóa để xác lập phương thức cạnh tranh. Do đó, vấn đề nhận được luôn thu hút nhiều sự quan tâm của các nhà hoạch định chiến lược ngày nay là hiểu thấu đáo và áp dụng linh hoạt chiến lược Đại dương xanh trong giai đoạn hiện nay.

 

* TS. Tạ Hoàng Giang, Trưởng khoa Du lịch –

Đại học Phan Thiết.

Tài liệu tham khảo:

1. W. Chan Kim – Renée Mauborgne (2004),

Blue Ocean Strategy.

2. Wiliam Woong (2013), Strategic Marketing,

Ifugao State University, Penang: Malaysia.

2 thoughts on “Các nguyên tắc thực hiện chiến lược Đại dương xanh trong kinh doanh (TS. Tạ Hoàng Giang)

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *